De keuze van de juiste onderstam is heel belangrijk voor een tomatenkweker. Daarom investeert Syngenta in de ontwikkeling van nieuwe onderstammen. De onderstam Kardia is daarvan een goed voorbeeld. De keuze voor een onderstam moet naadloos aansluiten op de specifi eke behoeften van de teelt en de kas. De focus ligt hierbij op het creëren van een zo generatief sterk mogelijke plant die het hoogste teeltrendement oplevert!

Onderstammen worden gebruikt in het kader van ‘plant stress management’. De onderstam moet bijdragen aan een constante en effi ciënte groei van het gewas. De onderstam moet de zekerheid bieden dat de wortel een constante groei geeft. Specifi ek op momenten dat het klimaat de plant onder druk zet.

Vegetatieve groei

Kardia is bij uitstek geschikt voor de rassen of hybriden die van zichzelf makkelijk vegetatief groeien. Maar ook in combinatie met teelttechnieken die vegetatieve groei bevorderen, zoals een hoge kop/plantdichtheid. Hierbij komt Kardia sterk naar voren. Ook in kassen met minder instraling/diffuus licht, zorgt Kardia voor en betere balans in het gewas.

Ad van Adrichem van Duijvestijn Tomaten in Pijnacker: 

Twee jaar geleden stapte ‘Duijvestijn Tomaten’ met het ras Elanto voor 100% over op de Kardia onderstam. Belangrijkste argument hiervoor: het gewas is beter in balans te houden en er blijven voldoende reserves over voor een eindspurt na de zomer.

Telen voor de bovenkant van de markt. Dat is het streven van het bedrijf Duijvestijn Tomaten in Pijnacker. Op de 14,5 ha telen ze pruimtomaat, roze cocktailtomaat en losse ronde tomaat. Voor de losse ronde tomaten hebben ze gekozen voor de rassen Arvento en
Elanto. „Naast duurzaamheid richten wij ons ook op kwaliteit”, vertelt teeltmanager Ad van Adrichem. Smaak, presentatie en houdbaarheid zijn daarbij de belangrijke uitgangspunten. Ongeveer de helft van de tomaten exporteert het bedrijf naar Engeland. Daar vragen ze rassen die net even wat meer smaak hebben. Elanto past goed in dat segment. „Het ras beschikt over zeer goede eigenschappen. Het combineert namelijk een zeer hoge vruchtkwaliteit met een zeer goede smaak. Geef je het ras de juiste aandacht en verzorging, dan is dit met recht een tomatenras van topkwaliteit”, aldus Van Adrichem.

Testen op eigen bedrijf 

Het effect van een combinatie van onderstam en bovenstam is volgens Van Adrichem vooraf lastig te schatten. De Elanto staat al negen jaar op het bedrijf. Het ras reageert sterk op de mate van lichtinstraling, is niet eenvoudig te telen en vraagt daardoor extra aandacht. „Het ras is sterk generatief waarbij de bladvulling terug kan lopen. Wij telen het liefst op kracht en willen de plant ruimte geven om na de zomer een fl inke eindspurt in productie te maken. Door de groeikracht van de Kardia onderstam houden we de plant goed in balans.” 

Alles op Kardia 

Drie jaar geleden zijn op het bedrijf van Duijvestijn Tomaten de eerste proeven met Kardia onder Elanto aangelegd. Dat pakte zo goed uit dat sinds twee jaar het volledige areaal Elanto op de onderstam is gezet. „Kardia geeft een prima groeikrachtige balans en komt de afgelopen jaren met de productie gemiddeld het hoogste uit”, zegt Van Adrichem. „Het hele seizoen ziet het gewas er krachtig uit, mooi in balans. Je kunt op Kardia een goed gewas telen.” Naast de Elanto heeft Van Adrichem de Kardia ook op andere rassen getest. „Ook daar doet de onderstam het goed. Het is dus een betrouwbare onderstam die onder vrijwel elk ras goed mee kan komen.”

Willy van Rompaey uit Duffel:

Op een oppervlakte van twee hectare teelt Willy van Rompaey tomaten van het ras Zouk. De helft van de kas dateert uit 1997, de andere helft is drie jaar geleden gebouwd. Het ras is geënt op een Kardia onderstam. 

Wat zijn jullie ervaringen met Kardia?

Twee teeltseizoenen geleden hebben we 80% van de tuin op Kardia gezet en de overige 20% op de onderstam die meest gebruikelijk is. Dit deden we om een vergelijk te kunnen maken. Onze bovenstam is van de variëteit Zouk. Zouk is een middelgrove vleestomaat met een vegetatief karakter. De oogst wordt onder het Prince-segment aangevoerd op veiling Belorta (B). Tijdens de teelt hebben we nauwelijks grote verschillen in gewasstand gezien tussen de 2 onderstammen. Op de registratie van de opbrengst kwam Kardia echter wel als winnaar uit de bus. Uiteindelijk haalden we met Kardia 0,7 kg extra productie waardoor we vorig jaar voor 100% op Kardia zijn overgegaan.” 

Wat zijn de grootste voordelen van Kardia?

„Zijn uithoudingsvermogen in combinatie met de betere 1 mei en najaarsproductie. We ondervonden dat de weegrij op Kardia 500 gram extra productie gaf in vergelijking met de standaard onderstam. In het voorjaar moest Kardia even op adem komen en viel hij  even terug in productie. Deze terugval zette hij echter dubbel en dwars weer recht vanaf 1 augustus tot het einde van de teelt. Uit oogpunt van teeltrendement is dit ideaal omdat de tomaten in het voor- en najaar meestal beter van prijs zijn.” Is Kardia-Zouk de  ideale combinatie voor jullie? „Absoluut, want Zouk is een vegetatiever ras dat sterk op zijn tros moet gestuurd worden. Kardia is een sterk generatieve onderstam waardoor dit voor mij de ideale match is in combinatie met een vroege planting. Dit kon ik nu al 3  jaar op een rij met tevredenheid ervaren.”

Proefstation Sint-Katelijne-Waver: "Kardia geeft een beheersbaar bladvolume in combinatie met meer groeikracht"

Op het proefstation voor de groententeelt in Sint-Katelijne-Waver (B) liep afgelopen seizoen een onderzoek naar het effect van verschillende onderstammen onder het vleestomatenras Rebelski. In deze proef wordt Kardia vergeleken met o.a. Maxifort & DRO141.
Naast groeikracht is ook beoordeeld op opbrengst, vruchtgewicht en tal van andere factoren.

Meer opbrengst

Over de oogstperiode van eind maart t/m 19 november was de opbrengst van Kardia 63,5 kg/m2. Dat is 2,1kg/m2 beter t.o.v. Maxifort en liefst 2,2kg/m2 beter t.o.v. DRO141. Het gemiddelde vruchtgewicht van Kardia bedraagt 9 gram meer dan op maxifort en 8 gram meer dan op DRO141. De proef leert ook dat Kardia geen neusrot liet zien terwijl de andere onderstammen hier wel last van hadden.

Meer groeikracht in combinatie met een evenwichtiger plantmodel

Over de gemeten periode ligt de gemiddelde groeikracht van Kardia op 6,6. Te gelijkertijd scoort Maxifort 6,4 en DRO141 6,8 voor groeikracht. Kardia krijgt voor gewasgeslotenheid 6,4 terwijl Maxifort 6,6 en DRO141 een 6,9 scoort. 

Conclusies

De resultaten van deze proef bevestigen dat Kardia zorgt voor een vroegere & hoge totaalproductie. Dit is het resultaat van een beheersbaar/evenwichtig bladvolume in combinatie met een sterke groeikracht. Deze unieke Kardia eigenschappen zorgen ervoor dat Kardia voor heel wat rassen de ideale onderstam kan zijn.